TĨNH MẠCH GIAN SƯỜN TRÊN TRÁI

Tĩnh mạch gian sườn trên trái nhận máu từ các tĩnh mạch gian sườn 2, 3 và đôi khi cả 4, thường nhận máu của cả tĩnh mạch phế quản và đôi khi cả tĩnh mạch hoành – màng ngoài tim. Nó đi qua trên bên trái của cung động mạch chủ, phía ngoài thần kinh lang thang trái và phía trong thần kinh hoành trái, trước khi đi vào tĩnh mạch cánh tay đầu trái (Hình 3.89). Phía dưới, nó có thể nối với tĩnh mạch bán đơn phụ (tĩnh mạch bán đơn trên).

TĨNH MẠCH CHỦ TRÊN

Tĩnh mạch chủ trên hướng thẳng đứng bắt đầu từ phía sau bời dưới của sụn sườn thứ nhất bên phải, nơi các tĩnh mạch cánh tay đầu trái và phải gặp nhau và kết thúc ở bờ dưới sụn sườn thứ ba bên phải, nơi mà nó đổ vào nhĩ phải.

Nủa dưới của tĩnh mạch chủ trên nằm bên trong túi ngoai tâm mạc và vì thế được chứa trong trung thất giữa.

Tĩnh mạch chủ trên nhận máu tĩnh mạch đơn ngay trước khi đi vào túi ngoại tâm mạc và cũng có thể nhận máu từ các tĩnh mạch màng ngoài tim và trung thất.

Tĩnh mạch chủ trên có thể dễ dàng nhìn thấy là phần bờ trên ngoài bên phải của trung thất trên một phim X quang ngực.

CUNG ĐỘNG MẠCH CHỦ VÀ CÁC NHÁNH CỦA NÓ

Đoạn lồng ngực của động mạch chủ ngực có thể được chia thành động mạch chủ lên, cung động mạch chủ và động mạch chủ ngực (động mạch chủ xuống). Chỉ cung động mạch chủ ở trung thất trên. Nó bắt đầu khi động mạch chủ lên xuất phát từ túi ngoại tâm mạc và đi lên, ra sau và sang bên trái khi chúng đi qua trung thất trên, kết thúc phía bên trái ở mức đốt sống TIV/V. Mở lên cao đến mức giữa cán xương ức, cung này ban đầu phía trước và cuối cùng thì ra bên ngoài khí quản.

Ba nhánh xuất phát từ bờ trên của cung động mạch chủ; ở gốc của các nhánh này, tĩnh mạch cánh tay đầu đều đi ngang qua phía trước của cả ba gốc nhánh.

NHÁNH ĐẦU TIÊN

Bắt đầu từ bên phải, nhánh đầu tiên của cung động mạch chủ là thân cánh tay đầu (Hình 3.90). Nó là nhánh lớn nhất trong ba nhánh và ở gốc của nó phía sau cán xương ức, thì nằm hơi trước so với hai nhánh khác. Nó đi lên hơi ra sau và sang bên phải. Ở mức bờ trên của khớp ức đòn phải, thân cánh tay đầu chia thành:

– Động mạch cảnh chung phải

– Động mạch dưới đòn phải

Các động mạch chủ yếu cấp máu cho vùng đầu và cổ bên phải và chi trên bên phải, tương ứng.

Đôi khi, thân cánh tay đầu có một nhánh nhỏ là động mạch tuyến giáp thấp nhất, tham gia vào cung cấp máu cho tuyến giáp.

NHÁNH THỨ HAI

Nhánh thứ hai của cung động mạch chủ là động mạch cảnh chung trái (Hình 3.90). Nó xuất phát từ cung động mạch chủ ngay bên trái và hơi sau so với thân cánh tay đầu và đi lên qua trung thất trên dọc theo bên trái khí quản.

Động mạch cảnh chung trái cung cấp máu cho vùng đầu và cổ bên trái.

NHÁNH THỨ BA

Nhánh thứ ba của cung động mạch chủ là động mạch dưới đòn trái (Hình 3.90). Nó xuất phát từ cung động mạch chủ ngay bên trái và hơi sau so với động mạch cảnh chung trái và đi lên qua trung thất trên dọc theo bên trái khí quản.

Động mạch dưới đòn trái là nguồn cấp máu chủ yếu cho chi trên.

DÂY CHẰNG ĐỘNG MẠCH

Dây chằng động mạch cũng nằm trong trung thất trên và có vai trò quan trọng trong tuần hoàn phôi thai, khi còn là một mạch máu (ống động mạch). Nó nối thân động mạch phổi với cung động mạch chủ và cho phép máu đi qua phổi trong suốt quá trình phát triển (Hình 3.90). Mạch máu đóng sớm sau khi sinh và hình thành nên dây chằng thấy ở người trưởng thành.

KHÍ QUẢN VÀ THỰC QUẢN

Khí quản là một cấu trúc ở đường giữa có thể sờ thấy ở khuyết cảnh khi nó đi vào trung thất trên. Sau nó là thực quản, là thành phần nằm ngay trước cột sống (Hình 3.92). Những di động đáng kể ở tư thế đứng dọc của những cấu trúc này khi chúng đi qua trung thất trên. Nuốt và thở gây ra sự thay đổi vị trí, cũng như có thể là bệnh lí và sử dụng những dụng cụ chuyển biệt.

Khi khí quản và phế quản đi qua trung thất trên,thì tĩnh mạch đơn băng qua và đi ra ngoài so với khí quản và thực quản ở phía bên phải và cung động mạch chủ ở phía bên trái.

Khí quản chia thành phế quản chính trái và phế quản chính phải ở tại hoặc ngay dưới so với mặt phẳng ngang đi qua góc ức và mức đốt sống TIV/V (Hình 3.93), ngược lại thực quản tiếp tục vào trung thất sau.