CÁC DÂY THẦN KINH CỦA TRUNG THẤT TRÊN

DÂY THẦN KINH LANG THANG

Dây thần kinh lang thang (X) đi qua phần trên và phần sau của trung thất trên đường đến khoang bụng. Khi chúng đi qua lồng ngực, chúng cung cấp sự chi phối phó giao cảm đến các tạng lồng ngực và mang các sợi hướng tâm từ các tạng của lồng ngực.

Các sợi hướng tâm của tạng trong dây thần kinh lang thang mang thông tin đến hệ thống thần kinh trung ương về các quá trình sinh lí bình thường và hoạt động phản xạ. Chúng không dẫn truyền cảm giác đau.

DÂY THẦN KINH LANG THANG PHẢI

Dây thần kinh lang thang phải đi vào trung thất trên và nằm giữa tĩnh mạch cánh tay đầu phải và thân cánh tay đầu. Nó đi xuống hướng ra sau về phía khí quản (Hình 3.94), đi qua mặt ngoài khí quản và đi ra sau đến gốc phổi phải để đến thực quản. Ngay trước khi đến thực quản, nó được bắt chéo qua bởi cung tĩnh mạch đơn.

Khi dây thần kinh lang thang phải đi qua trung thất trên, nó cho các nhánh đến thực quản, đám rối tim và đám rối phổi.

DÂY THẦN KINH LANG THANG TRÁI

Dây thần kinh lang thang trái đi vào trung thất trên sau tĩnh mạch cánh tay đầu trái và đi giữa động mạch cảnh chung và động mạch dưới đòn trái (Hình 3.95). Khi nó đi vào trung thất trên, nó nằm ngay dưới phần trung thất của màng phổi thành và đi qua bên trái của cung động mạch chủ. Nó liên tục xuống dưới hướng ra sau và đi ra sau đến gốc phổi trái để đến thực quản ở trung thất sau.

Khi dây thần kinh lang thang trái đi qua trung thất trên, nó cho các nhánh đến thực quản, đám rối tim và đám rối phổi.

Dây thần kinh lang thang trái cho nhánh thần kinh quặt ngược thanh quản trái, xuất phát từ dây thần kinh này tại bờ dưới của cung động mạch chủ ngay bên ngoài dây chằng động mạch. Dây thần kinh quặt ngược thanh quản trái đi dưới cung động mạch chủ trước khi đi lên trên mặt trong của cung động mạch chủ. Đi vào một rãnh giữa khí quản và thực quản, dây thần kinh quặt ngược thanh quản trái tiếp tục đi lên phía trên để vào vùng cổ và tận cùng ở thanh quản (Hình 3.96).

DÂY THẦN KINH HOÀNH

Dây thần kinh hoành xuất phát ở vùng cổ chủ yếu từ đốt tủy cổ 4, nhưng cũng có thể từ đốt tủy cổ 3 và 5.

Dây thần kinh hoành đi xuống qua lồng ngực để chi phối cmar giác và vận động cho cơ hoành và các màng liên quan. Khi chúng đi qua lồng ngực, chúng chi phối thần kinh thông qua các sợi hướng tâm đến màng phổi trung thất, ngoại tâm mạc sợi và lá thành của ngoại tâm mạc thanh mạc.

DÂY THẦN KINH HOÀNH PHẢI

Dây thần kinh hoành phải đi vào trung thất trên bên ngoài dây thần kinh lang thang phải và bên ngoài và hơi sau so với gốc của tĩnh mạch cánh tay đầu phải (Hình 3.94). Nó tiếp tục đi xuống dưới dọc theo phía bên phải của tĩnh mạch này và phía bên phải của tĩnh mạch chủ trên.

Trên đường đi vào trung thất giữa, thần kinh hoành phải đi xuống dọc theo bờ phải của túi ngoại tâm mạc, bên trong ngoại tâm mạc sợi, phía trước gốc phổi phải. Các mạch máu hoành – ngoại tâm mạc kèm theo nó qua gần như hầu hết chặng đi trong lồng ngực (Hình 3.60). Nó rời lồng ngực nhờ đi qua cơ hoành với tĩnh mạch chủ dưới.

DÂY THẦN KINH HOÀNH TRÁI

Dây thần kinh hoành trái đi vào trung thất trên theo một vị trí tương tự như dây thần kinh hoành phải. Nó nằm bên ngoài dây thần kinh lang thang trái và bên ngoài hơi sau đoạn đầu của tĩnh mạch cánh tay đầu trái và tiếp tục đi xuống qua mặt ngoài bên trái cung động mạch chủ, đi nông hơn so với dây thần kinh lang thang trái và tĩnh mạch gian sườn trên trái.

Trên đường đi vào trung thất giữa, dây thần kinh hoành trái đi theo bên phải túi ngoại tâm mạc, bên trong ngoại tâm mạc sợi, phía trước gốc phổi trái và kèm theo mạch máu hoành – ngoại tâm mạc. Nó rời lồng ngực nhờ đâm xuyên cơ hoành gần đỉnh tim.

ỐNG NGỰC TRONG TRUNG THẤT TRÊN

Ống ngực, là mạch bạch huyết chính trong cơ thể, đi qua phần sau của trung thất trên. Nó:

– Đi vào trung thất trên từ phía dưới, hơi phía bên trái đường giữa, di chuyển đến vị trí này ngay trước khi rời trung thất sau đối diện mức đốt sống TIV/V

– Tiếp tục qua trung thất trên, phía sau cung động mạch chủ và phần đầu của động mạch dưới đòn trái, nằm giữa thực quản và phần trung thất của màng phổi thành bên trái.